|
|
Autor: Piotr Hapka
|
|
22.08.2013. |
 Dwie świątynie - kościół parafialny w Czemiernikach i kościół parafialny p.w. Św. Trójcy w Radzyniu Podlaskim zbudowano w I połowie XVII w. Oba kościoły, choć nieco odmienne, wywodzą się z nurtu architektury ukształtowanej przez muratorów lubelskich w pierwszych dziesięcioleciach XVII w. Korzystna jeszcze sytuacja gospodarcza Rzeczypospolitej pozwalająca na znaczny wysiłek budowlany oraz wzrost zainteresowania fundacjami religijnymi zaowocował na Lubelszczyźnie w I poł. XVII w. rozwojem architektury sakralnej. Zwycięsko wojujący z reformacją katolicyzm uznał architekturę za istotne narzędzie propagandy religijnej. Zasady budowania i sytuowania świątyń oraz ich program ideowy i symboliczny wyznaczył na Soborze Trydenckim Św. Karol Boromeusz. Pełne realizacje programów ideowych i symbolicznych dokonywane były jednak tylko przez wybitnych, architektów w europejskim wówczas centrum sztuki - Italii. Poza Italią powstawały świątynie realizujące pełny potrydencki program ideowy głównie za sprawą fundacji jezuickich, ale ich wyraźne oddziaływanie przypadnie dopiero na II połowę XVII w.
W budownictwie realizowanym przez muratorów cechowych następowało zredukowanie skomplikowanej idei świątyni chrześcijańskiej do przyjęcia schematu planu opartego na figurze Chrystusa Ukrzyżowanego oraz zasadzie stopniowania klasycznych porządków architektonicznych.
Rozpoczęcie budowy w 1586 r. kościoła jezuitów w Lublinie (późniejsza katedra), ukonstytuowanie się w końcu XVII w. cechu murarsko-kamieniarskiego (związanego z budową oraz odbudową Lublina po pożarze), a także powstawanie w latach 1587 - 1600 kolegiaty zamojskiej uważane są za zdarzenia mające bardzo istotne znaczenie dla tworzenia i kształtowania się stylu architektonicznego nazwanego „renesansem lubelskim”.
Układy przestrzenne kościoła jezuitów i kolegiaty w Zamościu, sposób artykulacji ścian tych świątyń odnosiły się do wzorców włoskich: klasycyzującego manieryzmu weneckiego w zamojskiej realizacji B. Moranda i współczesnej rzymskiej architektury sakralnej, skodyfikowanej przez traktaty architektoniczne, wyznające wzorce już w zasadzie barokowe. |
|
Czytaj całość
|
|
|
Autor: Piotr Hapka
|
|
11.10.2008. |
|
 Pejzaż angielski i Barbizończycy
Zanim odwiedzimy słynną zbiorową wystawę zorganizowaną w 1874 r. przez Edgara Degasa w paryskiej pracowni pioniera fotografii Felixa Nadara, gdzie po raz pierwszy użyto i to w sensie pejoratywnym nazwy „impresjoniści”, przyjrzyjmy się rozwojowi pejzażu traktowanemu jako samodzielny rodzaj wypowiedzi. |
|
Czytaj całość
|
|
|
KULTURALNIE 
