START arrow PODRÓŻE LITERACKIE
PODRÓŻE LITERACKIE
Rok Kolberga
Autor: Jolanta Bilska   
01.01.2014.

W 2014 r. przypada 200. rocznica urodzin wybitnego polskiego etnografa Oskara Kolberga.
Oficjalną rangę obchodom nadał Sejm, ustanawiając nadchodzący rok Rokiem Kolberga. Obok niego w 2014 r. patronami będą słynny emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego Jan Karski i św. Jan z Dukli.
Oskar Kolberg - kompozytor i folklorysta- jako pierwszy zgromadził i uporządkował wiedzę na temat polskiej twórczości ludowej - muzyki, tańców, zwyczajów i mowy. Jednym z jego osiągnięć było zebranie ok. 10 tys. rodzimych melodii ludowych. Wyniki swoich badań zaprezentował w 33 tomach dzieła pt. "Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce"
Zapisy muzyki i tekstów folkloru do dziś wykorzystywane są przez kompozytorów, nauczycieli muzyki, muzyków folkowych, zespoły amatorskie, wreszcie przez badaczy i wszystkich pragnących poznać kulturę wsi polskiej XIX wieku.
W ramach obchodów  Roku Kolberga zaplanowano m.in. digitalizację rękopisów etnografa, prezentację oper jego autorstwa oraz promocję muzyki współczesnej inspirowanej ludową tradycją.

Rok Kolberga 

 
"Kto miłuje księgi, nie miewa tęskności"
Autor: Jolanta Bilska   
01.01.2014.
Czytaj całośćW roku 2013 minęła 500 rocznica wydania „Raju dusznego”- pierwszej zachowanej książki w języku polskim. Jej autorem jest  Biernat z Lublina - renesansowy poeta, tłumacz, bajkopisarz.
Urodził się ok. 1465 w Lublinie. Uczęszczał do akademickiej szkoły parafialnej. Pracę zarobkową rozpoczął w osiemnastym roku życia jako skryba, czyli sekretarz starosty powiatowego Jana Zielińskiego w Łukowie. Zieliński, były dworzanin króla Jana Kazimierza, za zasługi dworskie otrzymał starostwo łukowskie i wtedy Biernat objął posadę pisarza. Biernat pracował też przez pewien czas jako kopista u słynnego włoskiego poety   Kallimacha w Krakowie. Być może właśnie pod wpływem znakomitego humanisty rozbudziły się w nim aspiracje literackie. Przekładał lub przerabiał na język polski dzieła łacińskie, czeskie i niemieckie o treści religijnej i świeckiej. W roku 1513 krakowski drukarz Ungler wydał „Raj duszny” Biernata z Lublina. Głód polskiej książki by ł wtedy tak wielki, że pięć wydań tego modlitewnika, które ukazały się przed rokiem 1547, zaczytano prawie doszczętnie.
Czytaj całość
 
Kryminał retro
Autor: Jolanta Bilska   
10.11.2013.

Czytaj całośćMarcin Wroński, autor poczytnych  kryminałów, spotkał się 04 października 2013 r.  z czytelnikami w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Zenona Przesmyckiego w Radzyniu Podlaskim (ul. Jana Pawła II 2)  Wydarzenie odbyło  się w ramach programu Dyskusyjnych Klubów Książki finansowanego przez Instytut Książki.Marcin Wroński związany jest z Lublinem i tu osadził akcję serii kryminałów retro z komisarzem Maciejewskim w roli głównej: „Morderstwo  pod cenzurą„, „Kino Venus”, „ A na imię jej będzie Aniela",”Skrzydlata trumna”, „Pogrom w przyszły wtorek”

Skrzydlata trumna M. Wrońskiego została uznana przez jurorów  Międzynarodowego Festiwalu Kryminału we Wrocławiu za jedną z siedmiu najlepszych polskich powieści kryminalnych wydanych w 2012 roku i została nominowana do Nagrody Wielkiego Kalibru.

Czytaj całość
 
Michał Wołodyjowski- Hektor kamieniecki
Autor: Jolanta Bilska   
07.09.2012.
Czytaj całośćKamieniec Podolski kojarzy się miłośnikom „Trylogii”z osobą  Wołodyjowskiego, Hektora kamienieckiego. Jerzy Michał Wołodyjowski  herbu Korczak to postać historyczna. Urodził się ok. 1620 roku w Makowie na Podolu, ok. 15 km na północny wschód od Kamieńca Podolskiego.  Był oficerem i stolnikiem  przemyskim. Od hetmana Jana Sobieskiego otrzymał stanowisko rotmistrza w fortecy Kamieniec Podolski.
W sierpniu roku 1672 pod murami twierdzy stanęła 200 tysięczna armia turecka.Fortecy broniło  1060 żołnierzy. Wołodyjowski dowodził dwiema chorągwiami jazdy. Organizował wypady i podjazdy, brał jeńców i walczył osobiście od pierwszych dni sierpnia. 18 sierpnia pod Kamieńcem zjawił się sam sułtan i wtedy zaczęło się  regularne oblężenie.Spadały setki kul, ginęli ludzie, płonęły zabudowania. Mimo heroicznych wysiłków nie udało się obronić twierdzy. 26 sierpnia do namiotu wezyra udała się misja kapitulacyjna. Kiedy podpisywano układ, w Baszcie Czarnej w Zamku Górnym doszło do potężnego  wybuchu. Okoliczności  nie są jasne- wybuch  nastąpił  przypadkowo   lub też spowodowany był przez oficera artylerii fortecznej Hejkinga (Heklinga), który podpalił 200 beczek prochu i spowodował zniszczenie Zamku Górnego, zabijając przy tym 500 do 800 ludzi, głównie komputowych Kozaków. Wołodyjowski został ugodzony przez kartacz w głowę i zginął na miejscu. Jego zwłoki złożono w podziemiach kościoła franciszkanów w Kamieńcu Podolskim.
Czytaj całość
 
Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu...
Autor: Jolanta Bilska   
07.09.2012.
Czytaj całość„Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu...”
Śladami Adama Mickiewicza po Besarabii

„Stepy akermańskie” to  chyba najbardziej  znany sonet Adama Mickiewicza .Aby obejrzeć widoki, które upamiętnił poeta, należy udać się ok. 80 km  na wschód od Odessy w okolice dzisiejszego Białogrodu nad Dniestrem. Najważniejszym zabytkiem dawnego Akermanu jest twierdza, którą wznosili kolejni władcy od XIII do XV w. nad wysokim, skalistym wybrzeżem Limanu Dniestrowego czyli wielkiego, słonego jeziora, przez które uchodzi rzeka do Morza Czarnego.
Poeta odbył wycieczkę w te strony prawdopodobnie w maju 1825 r., a więc znacznie wcześniej niż   słynną podróż na Krym. Podczas pobytu w Odessie poznał podolskiego ziemianina Karola Marchockiego i na jego zaproszenie przybył do stepowego futoru Lubomiła, położonego niedaleko morza , a  następnie udał się do Akermanu, by odwiedzić pochodzącego z Wilna  Serafina Haciskiego, lekarza rządowego.
Sama podróż wozem  przez step trwała 6 dni. Poeta oglądał bujną roślinność stepową, między innymi  malownicze burzany, czyli wielkie łopiany i osty, dochodzące do 3 metrów wysokości.
Czytaj całość